van afval naar kunst: Bordalo II

Een heel gelukkig 2020!
In het kader van ons voornemen ‘meer/beter Portugees leren’ las ik vandaag een Portugese krant. Daarin stond een interview met de hedendaagse Portugese kunstenaar Bordalo II, die ik al een paar jaar volg.

Bordalo II: straatartiest of hedendaags kunstenaar?

Bordalo II (spreek uit Bordalo Segundo), is de artiestennaam van Artur Bordalo (Lissabon, 1987). ‘De tweede’ heeft hij achter zijn naam geplakt ter ere van zijn opa, schilder Artur Real Bordalo (1925-2017), waarvan een aantal werken hangen in het museum van Sintra.

Bordalo II maakt sculpturen van afval: schroot, plastic, metaal. Het zijn dierenfiguren en variëren in grootte van 1 meter hoogte voor binnenruimtes tot wel 13 meter hoog voor buiten.
Zijn stijl heeft veel weg van graffiti, door de afwerking met spuitbussen, in bonte kleuren en de contourlijnen die hij over het werk aanbrengt. Daarnaast straalt het een hoog guerilla-gehalte uit. En dat is ook niet gek, omdat de meeste werken op lokatie, heel snel in elkaar worden gezet.

Bordalo II staat tegenwoordig bekend als één van de belangrijkste moderne kunstenaars van Portugal. Zeker nadat er in 2017 een overzichtstentoonstelling van zijn werk in Lissabon werd georganiseerd: in 22 dagen trok deze 27.000 bezoekers. Hij is populair.

Vuilnis dieren

Die populariteit steeg nadat hij begon met zijn serie “World Gone Crazy”, die bestaat uit dierenfiguren. Hiermee uit hij zijn zorgen over het milieu en de biodiversiteit van de aarde.

Hij legt uit: “Als je in onze vuilnis kijkt, dan zie je de keerzijde van ons consumentisme. Hoe dieper je graaft, hoe walgelijker het wordt. Het doet je beseffen dat milieuvervuiling in verband staat met consumptie én productie van goedkope spullen. Goedkope spullen die gemaakt worden op locaties zonder regels, zonder controle, zonder handhaving, zonder enige beperking maar met een grote ecologische impact.”

Een wrange, maar zeer urgente boodschap als je naar die vrolijke afbeeldingen kijkt van bedreigde diersoorten.

Waar te zien?

Over de hele wereld zijn er 188 werken van Bordalo II te vinden. In Portugal bijvoorbeeld in Lissabon, Algarve, Porto, Coimbra en daarbuiten Aruba, Taiti, Parijs, Mexico, om maar een paar plaatsen te noemen.
Veel van de werken zijn gemaakt tijdens een festival of evenement, zoals het Boom festival of tijdens de klimaat top in Parijs (‘half owl’, bovenaan deze post)

Bordalo werkt met een vast team van ongeveer 6 personen. Bij grote werken worden meer mensen ingezet of hij werkt samen met lokale communities. Zoals hij deed voor deze Pelikaan voor de kust van Aruba:

Achtergrond Bordalo II

In het artikel dat ik las, vertelt Artur Bordalo over zijn jeugd. Toen hij pas 11 jaar oud was, sloop hij het huis uit om stiekum tags te spuiten op muren en metro’s van Lissabon. Natuurlijk eerst voor de kick, maar nu zegt hij: Graffiti is een soort kopie van reclame, die op de straat namens bedrijven als Coco-Cola en McDonalds de boodschap “consumeer, eet, koop” in onze hoofden ramt.

Na de middelbare school zat Bordalo jaren op de kunstacademie van Lissabon, maar hij maakte er geen enkele opleiding af. In diezelfde periode begon hij met het goedkoopste materiaal dat voor handen was, afval, muurstukken te maken op verschillende plaatsen in Lissabon. Echt street art, guerilla. Hij plaatste er foto’s van op facebook, totdat het werd opgepikt door tijdschriften en andere media.

Hoewel hij sociale media bekritiseert, is het wel de bodem geweest van zijn succes. Niet alleen door de positieve reacties, maar ook door de negatieve. Een vriend merkte in de beginjaren over zijn werk op : “Ja het is wel leuk om naar te kijken, maar het zegt niks. Net als dat je vriendin super knap is, maar een leeg hoofd heeft”. Bordalo werd er door aan het denken gezet. Sinsdien gebruikt hij zijn werk veel meer om een statement te maken over het klimaat, het consumentisme en de plaag die wij mensen zijn voor de natuur.

Volg hem ook via zijn Facebookpagina: facebook.com/BORDALOII
Alle foto’s van deze post komen daar ook vandaan.
Ook lezen over Bordalo II in Portugees?
Dit is het artikel, geschreven door Alexandra Carita, dat ik las: expresso.pt/O-perfil-de-Bordalo

Portugese woorden bij Bordalo II

5 januari 2020

share: