campagne tijd!

‘Vote PS, vote Armando Mourisco, vote Paulo Rocha!’ schalt uit de speakers van de campagne-wagen. Ik zwaai met de rode vlag in mijn handen en moet ik gedachten grinniken. Wie had dit gedacht? Dat ik op campagne zou gaan voor de Socialistische Partij van Portugal!

Zondag 26 september: lokale verkiezingen in Portugal

Het begon ergens in augustus toen een man van onze gemeente en deelgemeente bij ons langskwam. José Carlos is een drukke baas en altijd heel joviaal. Na het vrolijke ‘hoe is het?’ trok hij een serieus gezicht, ‘Ik wil iets vragen. Willen jullie misschien actief worden in de deelgemeente? We zoeken naar nieuwe mensen voor ons team.’ Ik antwoordde met een frons. Wij? Ons Portugees is helemaal niet op peil! Nee, dat is geen probleem volgens hem. En hij vindt dat we juist met nieuwe ideeen kunnen komen. En wij zijn actief en betrokken bij de omgeving. Dat laatste is wel een beetje waar. Ik ben wel eens naar de deelgemeente gegaan om ze te wijzen op een leuke Europese subsidie voor het opknappen van kleine dorpjes. Niet dat ze er toen iets mee deden , maar toch. Het heeft blijkbaar indruk gemaakt. Ik antwoord dat ik er over wil nadenken en met Nuno wil overleggen. José Carlos vindt dat goed, ‘Maar dan geef ik je wel al het formulier mee, want morgen is de deadline om je aan te melden.’ Ik loop met het formulier naar Nuno en ben totaal verbaasd: Het is een aanmeldingsformulier om me verkiesbaar te stellen voor de komende verkiezingen op de lijst van de Partido Socialista! Dat had ik echt niet begrepen!

Waar gaan die lokale verkiezingen om?

Enfin, om een lang verhaal kort te maken: Nuno is voor en vindt het echt iets voor mij. En ik denk, ach, ik kwam naar Portugal voor het avontuur en nieuwe dingen te leren, dus dan moet je zo’n aanbod aanvaarden. Ik sta natuurlijk helemaal niet op een verkiesbare plaats. Nummer 9 ofzo, terwijl de raad van de deelgemeente maar uit 6 leden bestaat. In het Portugees heten deze verkiezingen de ‘Autárquicas’ en het draait om de voorzitters en raden van de gemeentes en de deelgemeentes. De partij met de meeste stemmen levert automatisch de voorzitter ofwel burgemeester, die in het Portugees de titel  ‘O Presidente’ krijgt.

De deelgemeenten hebben de afgelopen jaren iets meer verantwoordelijkheden gekregen in hun takenpakket. Ze gaan over de lokale wegen en paden, over watergangen, over transport van zieken en bejaarden, onderhoud publieke werken en over kleine vergunningen. Voor de deelgemeenteraad sta ik dus nu op de kieslijst.
Daarnaast worden het gemeentebestuur en de raad gekozen, wat een overheidslaagje hoger is.

In onze deelgemeente wonen ongeveer 800 kiesgerechtigden en er zijn maar 2 partijen actief, de socialisten (PS) en de sociaal democraten (PSD). Landelijk zijn dat ook de twee grootste partijen, midden-links en midden-rechts. Na de verkiezingen worden de voorzitters en de raden geïnstalleerd voor de komende 4 jaar. In mijn deelgemeente is de PS al 12 jaar aan de macht en verwijt de PSD dat ze alleen hun eigen zakken hebben gevuld. Ik krijg er nog niet de vinger op, wat ze daarmee precies bedoelen.

Mee in de campagne karavaan

Eind augustus is de campagne van start gegaan. Ik werd uitgenodigd voor de vergadering om de strategie te bespreken. O presidente van de gemeente, die graag voor een derde termijn gekozen wil worden, is erbij om ons clubje van de deelgemeente te dirigeren. 

Het is hilarisch, ik moet rond 21 uur ergens zijn en lift vervolgens mee met onze nummer 2 naar een dorpje hoog ik de bergen. In het dorpsrestaurant, gerund door een partijgenoot, staat een tafel gedekt voor onze vergadering. Met te veel mensen in een klein kamertje dan de COVID-maatregelen toestaan wordt er gegeten, gedronken en vergaderd. Ik versta er die avond minder dan 15% van, want het geluid weerkaatst, mensen praten door elkaar heen, en als ze niet van achter een mondkapjes praten, hebben ze hun mond vol… Ik kijk mijn ogen uit en verbaas me over wat ik wel versta. Er wordt met weinig ontzag gesproken over de andere partij, er wordt vaag gedaan over waarom onze laatste nummer 1 in de deelgemeente zich heeft terug getrokken en niemand wordt aan elkaar voorgesteld. Aan het einde van de avond probeer ik dan maar op eigen initiatief te achterhalen met wie ik nu in dat hok zat.

De deuren langs

De weken daarna worden we af en toe opgetrommeld om in de dorpjes van onze deelgemeente onze ‘equipa’ te presenteren. Onze deelgemeente beslaat een gebied van ±32 km2 met wel 20 kleine dorpjes. En ja, die gaat de karavaan allemaal af. In onze ‘equipa’ zit uit elk dorp wel bijna iemand, en die weten precies waar we niet hoeven aan te kloppen. ‘Nee, die stemt niet hier, maar in Porto’, ‘Nee, die zit bij de PSD’. En zo blijven er in elk dorp maar een klein aantal huizen over waar we bij aankloppen. Er zijn veel vrienden van de Partij, dus daar loopt het gesprek heel gemoedelijk. Maar er is ook af en toe een stroef gesprek met bewoners die iets op het hart hebben. Dat is wel interessant. Bijvoorbeeld over de waardeloze straatverlichting, of over de slechte staat van een dorpspad, of dat de bevolking met 15% gekrompen is de afgelopen 10 jaar.
Ik versta lang niet alles, maar krijg wel een indruk. En eerlijk gezegd vind ik niet altijd dat mijn ‘equipa’ een goed antwoord heeft. Ik kom weliswaar pas net kijken, maar zie toch een taak voor me weggelegd in de toekomst…

Maar nu heb ik een andere taak: Op campagne blijk ik de lijstduwer te zijn! Oftewel, de lokale beroemdheid die wat extra aandacht genereert. Want echt, bijna iedereen weet wie ik ben. Of heeft minstens gehoord over die Hollanders die hier zijn komen wonen.En daarbij hebben we het huis van de bekende Joaquim Peixoto hebben gekocht. De vorige eigenaar was ook een lokale beroemdheid; een markante man met een uitgesproken mening.

Anderzijds verbaas ik mezelf over hoeveel mensen ik al ken in onze deelgemeente. Een vrouw blijkt de schoonzus te zijn van de directeur van het belastingkantoor, die man kwamen we een keer tegen met wandelen, die kennen we omdat hij bijen ergens heeft. En ja, ik klets nu eenmaal graag, dus met veel mensen heb ik wel eens een praatje gemaakt.

Of al die mensen daardoor opeens op de PS gaan stemmen, valt te betwijfelen. Hoe dan ook vond ik het campagne voeren geen straf. Wat de uitslag ook wordt, ik ga me er de komend jaren nog goed mee vermaken. Alle raadsvergaderingen zijn openbaar en ik ben voornemens die bij te gaan wonen. Een beetje over de schouders meekijken kan tenslotte nooit kwaad.

share: