Bijenhouden in Portugal-2

Nadat we verrast waren door een bijenzwermpje in de tuin (zie eerdere post), hebben we wat informatie verzameld over bijenhouden in Portugal.
De eerste oogst:

• een bijenkast moet minimaal 100 meter van de publieke weg staan en van bebouwing (behalve van het huis van de imker)
• bij elke bijenkast moet het nummer van de bijenhouder zichtbaar zijn
• iedere bijenhouder moet zich registreren bij de DGVA, de portugese voedsel en warenautoriteit
• grootste bedreigingen voor de honingbijen zijn de varroamijt en de aziatische hoornaar in Portugal
• vandaag is het de dag van de imker! (22 mei)

De Portugese bijenhoudersvereniging

We vonden ook dat de dichtstbijzijnde imkerwinkel/bedrijf in Castro Daire moet zitten. De precieze locatie was niet helemaal duidelijk. Gelukkig wisten ze bij de plaatselijke coöp wel waar we moesten zijn. ‘Onder het voetbalstadion’… En ja, warempel, onder het voetbalstadion hebben een paar organisaties een kantoortje. Naast Radio Montemuro zie ik op de deur het woord apicultura staan; bijenhouderij.

Binnen zit een vrouw achter een buro, omringd met paperassen, bijenspullen, potten honing, pollen en een grote stapel pet-flessen. We blijken precies bij het goede adres te zijn. Mónica is de technische adviseur voor bijenhouders van deze regio. Ze is dat namens de bijenhoudersvereniging van Portugal (FNAP). En zij kan ons inschrijven in het register van DGVA.

Terwijl ze ons inschrijft, komen natuurlijk veel meer dingen ter sprake over bijenhouden in Portugal.
Er zijn 17.000 bijenhouders in Portugal, die bijna allemaal hobby-imkers zijn. Er zijn maar enkele professionele imkers die een inkomen generen uit de verkoop van honing, pollen en propolis.

Iedere bijenhouder heeft een registratienummer. De registratie is verplicht. Voor inschrijving vraagt Mónica ons NIF nummer, een document waarop het NIFnummer én ons adres staat, een ID en de locatie van onze bijen. Als we laten zien waar we onze bijtjes hebben neergezet op google maps, kijkt Mónica even moeilijk. Dat is officieel te dicht bij de weg. Ze kiest dan maar een andere plek in onze tuin: opgelost.
We worden ingeschreven bij het IFAP, een instituut ter ondersteuning van landbouw en visserij. En daarna in het registo da atividade apícola. Het inschrijfnummer dat we daar hebben, moet ook in onze bijenstal staan.

Zona Controlada

Wij horen bij de regio Montemuro & Paiva. Deze regio is door het ministerie aangewezen als ‘zona controlada’. In deze zones worden honingbijen systematisch gecontroleerd op bijenziekten. We krijgen dan ook een ‘boletim de apiário’ mee. Dit is een soort bijen-logboek dat we moeten gaan bijhouden. Ik moet denken aan de kastkaart die we van de bijencursus in Nederland moesten invullen.

Als we het goed begrepen hebben krijgen we ééns in de zoveel tijd een oproep om monsters uit onze bijen te nemen of dat we mee kunnen doen aan de bestrijdingsprogramma’s. Het schijnt zelf zo te zijn dat de middelen om varroa te bestrijden dan ook verstrekt worden. We gaan in de praktijk wel merken hoe dat precies werkt. Varroa wordt hier bestreden in het einde zomer/najaar.

De Aziatische hoornaar

Mónica is vooral bezorgd voor onze bijen door onze locatie. De vallei waarin wij wonen is rijk aan water en hoge bomen: perfect voor de aziatische hoornaar. En dat is ook zo, we zien hoornaars regelmatig. Ze vertelt dat in 2018 de gemeente Cinfaes 500 nesten van de aziatsiche hoornaar heeft geruimd. Dat is gevaarlijk werk, wat ’s nachts gebeurd. De nesten kunnen een omvang hebben van 1 meter hoogte en 1 meter breed. En een hoornaar kan meerdere keren steken… In de nacht wanneer alle hoornaars binnen zijn, wordt er een doek over het nest gespannen en vervolgens met een vlammenwerper helemaal uitgebrand.

In deze tijd van het jaar zijn de koninginnen van de hoornaars nog maar net begonnen met het bouwen van hun nest. Daarom loont het om ze nu proberen te vangen, met een val. Dat blijken die petflessen te zijn. We krijgen een recept mee voor het lokaas. Een cocktail van witte wijn, bier, grenadine en een borrel erdoor. Proost, op de goede afloop!

Een hoornaar val.
Onderin komt de cocktail, waarvan het recept per seizoen anders is.

De hoornaar komt af op de geur en vliegt rechts- of linksboven de val in. Ze klimt vervolgens naar beneden richting de cocktail. Maar daarna kan ze er niet meer uit vliegen omdat haar spanwijdte breder is dan de opening.

Na een uurtje zijn we helemaal klaar om bijen te houden in Portugal.
Maar ons zwermpje heeft het wel spannend gemaakt. Bij de eerste controle zag ik nog geen eitjes. Zou de jonge koningin wel bevrucht zijn geraakt?
Vandaag durfde ik weer eens te kijken: Jippie! Gesloten broedcellen, larfjes en eitjes. En de koningin liet zich ook nog even zien.

Dus nu moet ik gauw mijn ‘boletim de apiário’ bijwerken. In het portugees…

share: