studentenleven

Toevallig vingen we deze maand verschillende keren een glimp op van de Portugese studententradities. Ons eigen studentenleven ligt ver achter ons. Ik ben dan ook zelf verbaasd dat ik iets over het studentenleven in Porto schrijf.

Tunas Académicas

De eerste glimp die we opdeden was op het “Tunance” festival in Baião, onze buurgemeente. Op dit festival speelden vijf “Tunas Académicas”. Een Tuna is een band van studenten die traditionele instrumenten bespelen en serenades zingen. De bandleden dragen hun traditionele academische kostuum, dat een “Traje” wordt genoemd. Als je het ziet, denk je meteen aan Harry Potter. Want J. K. Rowling kopieerde de Portugese Traje voor haar personages.

Het fenomeen ‘Tuna’ is specifiek voor het Iberisch schiereiland. De traditie is ontstaan in de 13e eeuw als een manier om geld of voedsel te verdienen. Tunas spelen volkse deuntjes, met gitaren, mandoline, tamboerijn, ukelele, accordeon, drums en zang. Ik herkende deze avond aardig wat liedjes uit de film ‘Amélie’. Maar een van de Tunas speelde zelfs een tuna-versie van Can’t stop van de Red Hot Chili Peppers.

Het was een fantastische, vrolijke avond. De studenten hadden enorm aanstekelijke lol. Want elke tuna heeft een paar artiesten om de voorstelling nog meer pit te geven: Ze gooien met vaandels, tamboerijnen, of maken acrobatische of komische dansjes. We vonden het geweldig!

Queimas das Fitas

In de eerste week van mei was ik samen met mijn vriendin en haar dochters in Porto. We passeerden een enorme menigte studenten, allemaal gekleed in hun ’trajes’ met hoge hoeden en wandelstokken in allerlei kleuren. Een paar studenten legden ons uit dat het een optocht was om het afstuderen van de vierdejaars studenten te vieren.

Ze waren te zeer in beslag genomen om meer uit te leggen. Maar gelukkig kon mijn Portugese conversatie tutor me er alles over vertellen. Zij studeerde af in Vila Real voor haar bachelor en behaalde haar master in Porto.

Wat we hadden gezien staat bekend als de ‘Cortejo’. Het is het belangrijkste evenement van de Academische week in mei. Tijdens deze parade maken de eerstejaars de overgang naar het tweede jaar en zeggen de vierdejaars de stad Porto gedag. Officieus zijn ze afgestudeerd, dus ze moeten nog wel aan hun laatste examens of studieverplichtingen voldoen.

Dit alles is een ceremoniële opvoering, die alleen bestemd is voor studenten die hebben deelgenomen aan “a praxe”, wat verwijst naar de ontgroening om lid te worden van een studentenvereniging. Studentenverenigingen in Portugal zijn verbonden aan de faculteit of de opleiding. De kleuren van de hoge hoeden geven dus de faculteitsverenigingen aan. In Porto is rood Rechten, geel Geneeskunde, oranje Psychologie enz. enz.

Lid worden van een praxe is niet verplicht. En soms niet mogelijk: De faculteit Bouwkunde besloot te stoppen met de praxe. Ze waren er al niet enthousiast over, maar na enkele tragedies tijdens de ontgroeningen in Portugal, hebben ze de traditie op hun faculteit volledig verboden.

De “queimas das fitas”, d.w.z. het verbranden van de touwtjes/linten, symboliseert het loslaten van de verbinding, maar zonder een echt vuur. Enkele weken voor de optocht schrijven familie en vrienden een persoonlijke boodschap op een lint voor de vierdejaarsstudent. Op de dag van de optocht ontvangt de student deze samen met een dossiermap (symbool voor het diploma dat hij zal krijgen). En aan het eind van de optocht stoppen ze de lintjes in een traditionele kookpot (maar hun tutor haalt ze daar weer uit om ze terug te geven aan de student).

Het leuke van de parade is om families en vrienden in rijendik langs de straten te zien staan, om samen met de studenten en de hele stad dit dit vreugdevolle moment te vieren.

Natuurlijk is er nog veel meer te vertellen over studeren in Porto, Portugal en de tradities. Hopelijk heb ik alles goed begrepen tijdens mijn conversatieles, en is de bovenstaande info correct.
Maar hé, ik ben ook nog steeds maar een student. 😉

Portugese woorden over het studentenleven:

share: