Verf

‘Nee, dat moet je niet doen, dan daalt de waarde van het huis met 100%! Wat zeg ik? Met 150%, minstens!’
Zo vurig zagen we onze buurman niet vaak. Meestal hoort hij goedkeurend onze renovatieplannen aan. Maar toen hij hoorde dat we het huis weer wit wilden schilderen, kon hij zijn mening niet voor zich houden. ‘Luister,’ zei hij, ‘het is jullie huis, dus jullie mogen natuurlijk doen wat je wilt’. Maar als hij het voor het zeggen had, lieten we de granieten muren van het huis onbeschilderd.

Wij waren er echt van overtuigd dat het huis oorspronkelijk witgekalkt was. Bij sommige raam- en deuropeningen kon je nog vaag contouren zien. En omdat we het huis in oude glorie willen herstellen, hadden we het wit kalken in onze kop zitten.

Maar of dat zo was betwijfelde onze buurman.
De dag nadat we over onze witkalk-plannen hadden verteld, kwam hij er op terug. Hij had het nagevraagd bij die en gene, en inderdaad het huis is in het verleden wit geschilderd, in opdracht van de 4e erfgenaam van de eerste bewoner. Zo’n stadse jongeling die met de laatste mode mee moest doen.

Triomfantelijk concludeerde de buurman vervolgens dat het huis oorspronkelijk onbeschilderd was. Gewoon, kale gevels opgetrokken uit granieten steenblokken, het mooiste dat er is. (volgens hem dan, die ooit als steenhouwer heeft gewerkt)

Kozijnen, ramen en deuren schilderen

Zijn betoog had ons overtuigd. We laten de gevel onbeschilderd. Dat scheelt ons veel schilderwerk.
Die beslissing heeft nog twee gevolgen: Het voegwerk en het herstel van de gevel moet heel netjes gebeuren. (Maar dat vind Nuno gelukkig heel leuk om te doen) En we hadden een toekomstplaatje in ons hoofd zitten van een witte gevel met groene deuren en ramen. Kon dat nu nog wel?

Nu gaan wij niet bepaald over één nacht ijs als we beslissingen moeten maken over details van deze renovatie. Eerst kletsen we er over, dan denken we allebei er nog eens over na, dan ziet één van ons iets waardoor je weer op een andere idee komt en dat allemaal nog een paar keer plus belachelijk veel speurwerk op internet.

Zo ook met de keuze van de verf voor de deuren en ramen. Om het verhaal niet te lang te maken, we bleven bij onze keuze voor dekkende lak in de kleur groen. Maar dan komt de vraag: welke verf? En waar kunnen we die kopen?

Verf kiezen

Nu zijn er echt heel veel soorten verf om buitendeuren en -ramen mee te schilderen.
Wij wilden dekkende verf en we wilden geen standaard groen, maar een speciaal gemengde variant op groen. Dat beperkte de keuze al tot lak, op terpentine-, water-, oliebasis.
Alkydverf, op terpentinebasis, is slechter voor het milieu dan verf op water- of op oliebasis. Door de jaren heen ben ik gewend geraakt aan lak op waterbasis, acrylverf, en heb ik gezien dat het, ook buiten, lang goed blijft. Verf op bijvoorbeeld lijnoliebasis, wordt aangeprezen als milieuvriendelijk en ook met die verf heb ik goede ervaring. De prijs is alleen vele male hoger en de natuurvriendelijke bekende merken zijn in Portugal moeilijk verkrijgbaar.

Vandaar dat we zelfs geëxperimenteerd hebben met het zelf maken van lijnolieverf. Maar die was, hoogzomer, pas na 3 weken droog. Na dat experiment, hebben we geen andere verf-recepten geprobeerd.
Later las ik een onderzoek over de ingrediënten van zelfuitgeroepen eco-verf (er is lang niet altijd een keurmerk). Veel fabrikanten blijken geen informatie te hebben over de precieze herkomst van de olie die zij als basis gebruiken. Nu kan de winning van lijnolie of andere plantaardige oliën behoorlijk milieuvervuilend zijn. Dus tja, dan betaal je een eco-prijs voor iets dat helemaal niet zo eco-vriendelijk blijkt te zijn…
De uiteindelijke, doorslaggevende factor was, dat de oliën in verf een goede voedingsbodem kunnen zijn voor schimmels en algen. Nu is Noord-Portugal best wel vochtig, waardoor schimmel, mos, algen overal groeien waar je het niet wilt. Op ons keukenblok hebben we bijvoorbeeld OSMO-verf gebruikt en op de plek waar de thee- en handdoek hangt, ontstond al snel een schimmelplek.

Zo kwamen we uiteindelijk uit bij acrylverf. De plaatselijke verfwinkel, die zowaar een mengmachine heeft, bleek recent te zijn overgestapt van het merk CIN op een nieuw merk: Neuce.
CIN is hét Portugese verfmerk en staat heel goed bekend en is kneiterduur. Daarom was de verfwinkel overgestapt naar een ander merk en daar zijn we in meegegaan. (Toch wel makkelijk als je in de buurt nog een potje verf bij kunt halen in plaats van een uur te moeten rijden.)

Als experiment, na ons debacle met de eerste verfronde en het bloedende kastanjehout, heb ik de voordeur geschilderd met alkydverf van hetzelfde merk en in dezelfde kleur. Zo kunnen we alkyd- en acrylverf met elkaar vergelijken.
Acrylverf heeft namelijk ook nadelen: het is gevoeliger voor beschadigingen door stoten of krassen. En deze verf van Neuce heeft iets anders geks, dat schilders ‘blocking’ noemen. Als twee geschilderde delen elkaar raken, dan wordt de verf een beetje week en gaat aan elkaar plakken. Ik las een tip dat je het kunt verhelpen door het na het schilderen, als de verf droog is, er een doekje met azijnwater overheen te halen. En dat leek inderdaad (iets) te helpen.

En nu gaan we het zien, welke papieren waarheden kloppen of niet. Is alkydverf toch duurzamer dan acrylverf in het Portugese extreme weer (veel regen in de winter, brandende zon in de zomer)? Of blijkt de flexibiliteit en de dampdoorlatendheid van acrylverf beter te zijn? De tijd zal het leren.

Verf kleur kiezen

Naast dat we moesten kiezen welke verfsoort we zouden gebruiken, moesten we ook de definitieve kleur kiezen. We hebben ongeveer 4 potten laten mengen, alvorens we het eens waren. Op facebook merkte ik in de DIY-ers Portugal groep, dat de kleur uiteenlopende reacties oproept. De kleur is moeilijk op de foto te vangen en verandert ook door het weer en gedurende de tijd. Misschien dat het bij de volgende schildersbeurt toch een wat donkerdere, lichtere of meer grijze variant wordt. Dat zien we wel als de muur netjes gevoegd is en de nieuwe knaloranje dakpannen erboven liggen.

Terwijl ik de kozijnen, de buitenkant groen en de binnenkant wit, aan het schilderen was moest ik opeens ergens aan denken. En ja hoor, nadat ik mijn gedachtestroom had gecheckt bleek het zo te zijn: Onze gekozen kleur groen, verschilt maar een fractie van het groen in de Rotterdamse vlag.

Dit keer in plaats van een woordenlijst met Portugese woorden, een lijst met tips:

Doe het zelf lak-tips van As Rolhas:

Na al dat schilderen van de afgelopen 2 maanden (en alle jaren en huizen hiervoor), delen we graag onze tips voor het lakken van hout:

• Gebruikt, geverfd hout schoonmaken met St. Marc, daarna schuren.
• Na schuren niet meer nat maken maar schoon borstelen met een schildersveger en/of met de stofzuiger met het kleine borstel-mondje. (Die laatste tip kreeg ik ooit van van mijn broer)
• Rolletjes met nieuwe verf altijd even testen, sommige schuimrubberen rolletjes maken blaasjes. Rotdingen, gebruik liever rolletjes met een vachtje en voor het mooiste effect: net na opbrengen met een roller nog even nastrijken met een kwast. Vaak zie je anders nog de afdruk van de roller.
• Schilderen met alkydverf, op terpentine basis: niet te dik opzetten met een roller en strijk eventueel uit naar verschillende richtingen. Daarna met de licht natte kwast, in zo’n lang mogelijk halen met de houtnerf mee, nastrijken.
• Schilderen met acrylverf, op waterbasis: Werk snel en ga niet te vaak over hetzelfde oppervlak heen. Snel opzetten met de roller, geen zorgen als het ergens nog niet helemaal uit gestreken is. Hou de snelheid erin: kwast, licht ingedipt, er direct achter aan om na te strijken in lange halen, met de houtnerf mee. Nog niet tevreden? Liever na een uurtje nog een keertje er licht overheen waar het niet gedekt is, dan te lang doorwerken in een (half) natte laag.
• Schilderen met verf op oliebasis: meer tijd om rustig te werken. Met de roller opzetten en je kunt rustig meerdere kanten op rollen om de verf goed te laten dekken en in het hout te laten dringen. Als je de afdruk van de roller blijft zien, nastrijken met een kwast.
• Nooit je verfbakje schoonspoelen in de gootsteen. Laten drogen en na verloop van tijd kan je de opgedroogde verf er als 1 laag uittrekken en weggooien.
• Kwasten en rollers met alkydverf kun je tussendoor inpakken in aluminiumfolie en in een plastic zak in de vriezer leggen. Op de volgende schildersdag pak je ze eruit, laat ze ontdooien in de zon, en je kunt ze weer gebruiken.
• Kwasten met acrylverf zet ik tussendoor in een potje met water. Dat moet je wel af en toe verschonen, want met sommige pigmenten kan het echt naar rotte eieren gaan stinken. De rollers draai ik in een licht natte doek (bijvoorbeeld een oude washand) met een plastic zakje erom: de volgende keer kan je ze dan gelijk weer gebruiken. Zo doe ik wel weken met een rolletje.
• Aan het einde van de schildersklus gooi ik de rolletjes allemaal weg. De houders laat ik opdrogen en daarna krab ik de verfresten weg met een mesje en schuurpapier. Eventueel kan je ze een beetje inspuiten met WD-40 dan blijft het rolletje er soepel omheen gaan.
• De kwasten maak ik, als ik helemaal klaar ben met schilderen, schoon met water of terpentine (afhankelijk van de verfsoort) en smeer ik daarna in met een beetje haarconditioner. Dat houdt de kwasten mooi soepel. (Daarom is haarconditioner het enige dat ik uit hotelkamers meeneem.)
• Bij ramen met veel kleine ruitjes, plak ik deze nooit af met tape. Maar maak ik ze na het schilderen schoon met een liniaal, een mesje en een glaskrabber: Liniaal langs de roede leggen, met een mesje de verflaag insnijden en met de glaskrabber de ongewenste verf wegschrapen.

23-10-2020

share: